In deze slotaflevering van Credo komt Fieke Spoel uitgebreid aan het woord, zij ontmoette Ede in Assen in een dancing, nog vóór hij in dienst moest. Tot aan Ede's dood (22 juli 1986) vormden ze samen een bijzonder paar, kregen 6 zoons, verhuisden regelmatig (zeg maar vaak) en in de laatste jaren van zijn (veel te korte) leven werd hij een  'wereldberoemde' Groninger. Een jonge, progressieve Rotterdamse leed een turbulent leven met een gewone bijzondere Groninger. Erik, Jelger (1985) en Jasper (1986) hebben heel veel vragen. Fieke geeft -waar mogelijk- antwoord. Een warm keukentafelgesprek van meer dan een uur, het slotstuk van onze podcast-serie.

afl.44: Fieke Spoel, samen met haar zoons Jelger en Jasper Staal

Monique Ridder kwam begin jaren '80 als puber al regelmatig over de vloer bij de familie Staal, ze had verkering met één van de zoons. Ook Erik kwam daar regelmatig, hij was bevriend met de jongens Staal. Allebei vertellen ze waarom ze zo graag bij de familie Staal waren en wat ze daar beleefden. Monique reed paard en zag bij een concours iemand die als 2 druppels water op Erik leek. Ze was er zelfs van overtuigd dat het Erik was. Het bleek Peter te zijn, de tweelingbroer van Erik. Beide jongens waren geadopteerd en wisten niet van elkaars bestaan af. We bespreken  een tafel in restaurant In de Valk in Middelstum en hier horen de heren uit de eerste hand hoe het kon gebeuren dat Monique voor een ommekeer in hun leven zorgde.

afl.43: Monique Ridder, Peter Anema & Erik Hulsegge

Henk Scholte, al meer dan 20 jaar presentator van het Radio Noord programma Twij Deuntjes Veur Ain Cent en ook nog werkzaam bij het Centrum voor de Groninger Taal en Cultuur is al bijna zijn hele leven actief in het 'Groninger wereldje'. Met zijn Gronings talige folkgroep Törf is hij ook al 45 jaar op pad als zanger. Henk kwam Ede regelmatig tegen in het circuit en ook bij Radio Noord waar hij elke week een sketch schreef voor de cursus Grunnegers veur begunners.

afl.42: Henk Scholte

Ellen Bourgonje las in 1986 het nieuws op Radio Noord, ze wist dat Ede ziek was en dat er een dag zou komen dat zij het Groningse publiek op de hoogte moest brengen van het overlijden van Ede. Op de dag dat deze aflevering gepubliceerd wordt is het op de kop af 35 jaar geleden dat Ellen, in het Radio Noord-gebouw aan het Martinikerkhof, met het bericht in de hand de grote blauwe trap afliep naar de studio. Ze zal het nooit vergeten

afl.41: Ellen Bourgonje

Jan Bloemsma was dé technicus van de vermaarde Flowertree Studio, destijds in Schoonebeek, later Nieuw-Amsterdam. Via Koos Hindriks (Sneeuwbaltrio) kwam Ede op zijn pad. Koos waarschuwde Jan al, er zou een wat nerveuze zanger komen voor een opname. Toen Ede één keer voor de microfoon stond werd het Jan duidelijk: dit is een hele grote, uniek  zanger. Jan leerde Ede goed kennen tijdens de opnames en had ook enkele persoonlijke gesprekken met hem. Wat zou er muzikaal van Ede geworden zijn als hij langer had geleefd? En wat als Ede eerder zou zijn ontdekt? Jan heeft er zijn gedachten over

afl.40: Jan Bloemsma

Henk Bemboom is de enige echte muzikale begeleider van Ede geweest. Begeleider, níet leider want Ede hield zelf de muzikale touwtjes stevig in handen. Als Henk voorstelde een melodie te verfraaien en muzikaal op te tuigen werd hij meteen teruggefloten. In de studio hing Ede zelfs over Henk heen en speelde hij voor wat ie bedoelde. Nait zo, mor zo! Mooie verhalen aan de grote tafel bij Henk Bemboom in Hilversum, die voor het eerst na lange tijd de stilte doorbreekt en zelfs, ook na lange tijd, weer het klavier van zijn vleugel bespeeld.

afl.39: Henk Bemboom

Fransien Kuiper vormde samen met haar vader en haar tante het trio de Tuutjefloiters. Ede was onder de indruk van de mooie teksten van het trio en spoorde ze aan om door te gaan in de Groningse muziek. Hij bood ze aan om onder zijn label, Mollebone-Music een plaat uit te brengen. En zo geschiede, de Tuutjefloiters waren 10 jaar zeer succesvol, tot hun eigen verbazing en met dank aan Ede!

afl.38: Fransien Kuiper

In de storm van 23 februari1967 verging de TM1, het vlaggenschip van Termunterzijl op de Noordzee.  Schipper Jacob Vos zijn zus zat bij Ede in de klas. De vrouw van Jacob, Wilma, bleef achter met 2 jonge zoons. Over het drama schreef Ede jaren later het lied Termunterziel. Het aangrijpende verhaal van Wilma in aflevering 37 van Credo

afl.37: Wilma Landman

Met zijn moeder Janny vormde René in het begin van de jaren 80 het Duo Karst. De eerste plaat-opnames van het duo waren in dezelfde studio als waar Ede zijn muziek opnam. Ede had een klik met Janny Karst, ze waren beide niet alleen zanger maar ook tekstdichters van hun liedjes. In de jubileumshow van Radio Noord -Bartje op het peerd van Ome Loeks- zong het duo Karts ook een nummer van Ede. En dat terwijl Ede zelf ook in de show optrad. Waarom zong Ede maar 4 nummers in dat programma?

afl.36: René Karst

De zusjes Meijerhof uit Termunten zaten beide op de mavo in Woldendorp, de school waar Ede tot het laatst van zijn leven Engels gaf. De dames delen prachtige herinneringen aan Ede, de leraar die bijzondere aandacht schonk aan de leerlingen die niet goed mee konden komen. Maar ook de leraar die nooit op schoolfeesten aanwezig was. De leraar die opeens in een week 3 toetsen afnam omdat hij cijfers moest leveren aan de schoolorganisatie

afl.35: Alie en Simone Meijerhof

Erik Hulsegge in gesprek met de mensen die Ede Staal van dichtbij hebben meegemaakt. Wie was Ede Staal, wat bewoog hem. Hoe was het om met hem te werken? Wat doet zijn repertoire met de mensen, zelfs 35 jaar na zijn overlijden?

Rob Zandvoort was in de jaren '70 werkzaam bij Radio Noord. In de tijd dat het cassettebandje van Ede op de burelen verscheen was Rob hoofd gevarieerde programma's van de omroep. Radio Noord moest van een stoffige grijze nieuwszender omgevormd worden naar een meer volkse zender met ook amusement en (dialect)-muziek. In 1979, de sneeuwwinter kwam de ommekeer. Er kwamen plaatproducties, het Grunneger Laidjesfestival en de grote ontdekking van Ede Staal. Zandvoort maakte als boas ook kennis met Ede en had een bijzondere ontmoeting met hem. Een wilde rit in zijn MG in de polder

afl.34: Rob Zandvoort

Wilma van Linge in Finsterwolde kreeg op een dag begin jaren '80 onverwacht bezoek van een man, die in de buurt van haar woning met zijn 2CV strandde, benzine op. Of hij even mocht bellen. Het werd een grappig verhaal want het bleek Ede Staal te zijn, die zijn portemonnee bij haar liet liggen. Wilma haar echtgenoot was lid van de Dollard Robben, de vis- en motorbotenclub in Finsterwolde, die jaren later op de jaarlijkse bijeenkomst Ede Staal wisten te strikken voor een optreden. Wilma besloot niet mee te gaan, andere bezigheden. Niet wetende dat het optreden bij Café van de Paard één van de laatste van Ede zou zijn. Uitbaatster Akkie van der Paard ontving Ede die avond. Zijn muziek is nog steeds erg belangrijk voor  haar.

afl.33: Wilma van Linge & Akkie van der Paard

Roon Staal (1980), zoon van Hero, de broer van Ede, kennen we in Groningen vooral van zijn grote hit Help me through the night. Hij coverde het nummer van zijn oom in 2000, een groot succes in de provincie Groningen en wijde omgeving. Roon leeft van de muziek, stond in verschillende musicals, onder meer de hoofdrol in Tommy, en deed het voorprogramma van Art Garfunkel en toert 5 keer per jaar door het land (agenda op roonstaal.com). Zijn eerste cd nam hij op in de studio van Gilbert O' Sullivan. In hoeverre is de muziek van zijn oom van invloed op zijn muziek? Speelt hij meer Ede-nummers tijdens concerten?

Roon Staal (1980), zoon van Hero, de broer van Ede, kennen we in Groningen vooral van zijn grote hit Help me through the night. Hij coverde het nummer van zijn oom in 2000, een groot succes in de provincie Groningen en wijde omgeving. Roon leeft van de muziek, stond in verschillende musicals, onder meer de hoofdrol in Tommy, en deed het voorprogramma van Art Garfunkel en toert 5 keer per jaar door het land (agenda op <a href="http://roonstaal.com" rel="nofollow" target="_blank">roonstaal.com</a>). Zijn eerste cd nam hij op in de studio van Gilbert O' Sullivan. In hoeverre is de muziek van zijn oom van invloed op zijn muziek? Speelt hij meer Ede-nummers tijdens concerten?

afl.32: Roon Staal

Hendrik Kuiper is begin jaren '80 in het bezit van een bouvier/schnauzer. Het is een drukke hond, zeer actief en energiek, eigenlijk niet geschikt voor het gezin Kuiper, dat niet zo groot behuisd is. Ze besluiten de hond in de krant te zetten. Er komt een reactie van ene heer Staal, in zijn gezin is juist net zo'n hond gestorven en ze zoeken een waardige vervanger. Op de dag dat Ede de hond komt halen herkent Hendrik zijn leraar Engels in Ede! De hond gaat mee, en een aantal jaren later wordt Ede beroemd in heel Groningen en krijgt de hond de hoofdrol in het verhaal 'Bitte der hund', het bekendste verhaal uit Zuzooien op Zundag.

afl.31: Hendrik Kuiper

Begin jaren '80 begon Rob van Dam zijn carrière bij Radio Noord. Met Rob Zandvoort en Engbert Gruben verzorgde hij de gevarieerde programma's voor de Groningse afdeling van de zender. En zo maakte hij van dichtbij mee hoe Ede zijn intrede deed bij de radio en was hij ook regelmatig aanwezig bij de opname-avonden als Ede zijn nummers opnam. Rob laat uniek ruw opname-materiaal horen waarbij te horen is dat Ede aanwijzingen geeft aan pianist Henk Bemboom.

afl.30: Rob van Dam

De laatste school waar Ede Staal les gaf was de mavo in Woldendorp. Er werd les gegeven op 2 locaties, het hoofdgebouw en een bijgebouw. Dat bijgebouw werd 'De Vrijstaat' genoemd, het was een plek waar regels minder van belang waren en een gemoedelijke sfeer hing. Op Ede's lijf geschreven dus. Wie was die rare, norse, rokende collega die nooit aan gezamenlijke activiteiten mee deed? Een mooi gesprek met Ede's oud-collega's die nooit hadden kunnen bevroeden dat hun collega zo'n status zou verwerven.

afl.29: Jan de Veen, Rob Schuur en Wim van der Paard

In het voorjaar van 1985 komt schrijver, journalist, concert-organisator en medewerker van De Klinker Willem Friedrich in contact met Jim Lambeck. Ze willen Ede laten optreden tijdens één van de concert-zondagen in het kerkje van Oude Schans. Willem gaat bij Ede op bezoek om hem te interviewen voor het huis-aan-huisblad in Winschoten. Het is het enige kranteninterview dat Ede ooit zal geven. Een concert in Oude Schans kwam er nooit....

afl.28: Willem Friedrich

Jasper is de jongste telg uit het gezin Staal, hij was nog maar een paar maanden oud toen zijn vader bezweek aan de vreselijke ziekte kanker. Hij leerde zijn vader kennen door de verhalen maar ook door zijn stem, zijn muziek. Jasper is zelf ook muzikant en heeft op zijn manier last van plankenkoorts, net als zijn vader. Zijn er meer gelijkenissen? Om nog maar te zwijgen over zijn uiterlijk, van alle zoons lijkt Jasper het meest op zijn vader.  Heeft hij herinneringen aan zijn vader? Een zeer openhartig gesprek in de woonkamer van Jasper

afl.27: Jasper Staal

Alex Staal, producer, muzikant en studio-eigenaar uit Veendam leerde Ede kennen in zijn jonge jeugdjaren. Zijn ouders, Klaas en Fenny Staal waren bevriend met Ede en Fieke, Klaas (overleden in 2016) deed het art-work en de foto's van Ede's elpees, Fenny (uitgebreid aan het woord in aflevering 2 van deze serie) was de stille kracht achter de buddy's Ede en Klaas.Van de grote hoeveelheid demo's en proefopnames die Ede naliet werd in 1996 een selectie uitgebracht op de dubbel-cd 'As 't boeten störmt/Hear my song'. Alex monteerde voor deze uitgave de opnames, een grote klus die meer dan een half jaar in beslag nam. Help me through the night bijvoorbeeld bestond uit meer dan 10 losse fragmenten. Alex kent de verhalen achter veel van die nummers. Is bijvoorbeeld het nummer Aans as Aans en onschuldig liefdesliedje? Of toch niet?

Alex Staal, producer, muzikant en studio-eigenaar uit Veendam leerde Ede kennen in zijn jonge jeugdjaren. Zijn ouders, Klaas en Fenny Staal waren bevriend met Ede en Fieke, Klaas (overleden in 2016) deed het art-work en de foto's van Ede's elpees, Fenny (uitgebreid aan het woord in aflevering 2 van deze serie) was de stille kracht achter de buddy's Ede en Klaas.<br>Van de grote hoeveelheid demo's en proefopnames die Ede naliet werd in 1996 een selectie uitgebracht op de dubbel-cd 'As 't boeten störmt/Hear my song'. Alex monteerde voor deze uitgave de opnames, een grote klus die meer dan een half jaar in beslag nam. Help me through the night bijvoorbeeld bestond uit meer dan 10 losse fragmenten. Alex kent de verhalen achter veel van die nummers. Is bijvoorbeeld het nummer Aans as Aans en onschuldig liefdesliedje? Of toch niet?

afl.26: Alex Staal

Boelo ten Have uit Drieborg was in z'n puberjaren bevriend met de oudste zoons van Ede Staal. Hij maakte het gezinsleven in die periode van dichtbij mee. Mooie verhalen en avonturen want bij de familie Staal kon veel. De jongens waren in de weer met brommers waar aan ze zelf sleutelden maar ook met afgedankte auto's werd door de polder geracet. Ede zagen ze niet vaak bezig met de muziek, dat leek niet zo serieus. Het verbaasd Boelo nog steeds dat de Grote Ede Staal dezelfde man is die hij kende uit zijn jeugd.

afl.25: Boelo ten Have

Credo, het leven van Ede Staal

The best philosophy podcast episodes. Asking questions about how to live a better life, what it means to be and do good, to the idea of God. This topic includes episodes that bring about important questions that everyone should be asking themselves. Add episodes you're interested into your queue below!

Best Episodes on Practical Philosophy & How To Live

The best podcast episodes on non-current politics. Covering topics such as universal basic income, democracy, poverty & justice and more. For anyone interested in learning more about politics that affect that world, not just now, but in the longer term. Add episodes you're interested into your queue below!